Achtergrond

Hoe Nederland een Ugandese huwelijksreis verpestte

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Achter elk visum schuilt een verhaal. Waar Nederland op een kille en willekeurige manier ja of nee zegt tegen een visum, betekent een afwijzing voor de aanvrager vaak een tragedie. De reden voor de afwijzingen komen vaak overeen. Meestal staat er: ‘het voornemen om het grondgebied van de lidstaat weer te verlaten kan niet worden vastgesteld.’ Angst dat de bezoeker in de illegaliteit verdwijnt dus.

Hoewel dit inderdaad geregeld voor komt vraag ik me af hoe zorgvuldig er naar visum aanvragen wordt gekeken. In deze twee situaties heb ik me bijzonder verbaasd over de besluiten om geen visa toe te kennen.

Rosewells en Gideon

Rosewells Sempala had al een sterke link met Nederland toen ik haar, volledig gekleed in het oranje, tegenkwam op de jaarlijkse Koninginnedagborrel in Uganda. Haar ex-vriendje was Nederlands, maar dat was stukgelopen. Nu volgde ze een opleiding tot verpleegkundige en liep ze stage in de kliniek van een Nederlands bloemenbedrijf in Entebbe. Voor Onze Wereld schreef ik een kort artikel over haar en toen ik in 2010 door de Nederlandse Mandy Ladan gevraagd werd of ik iemand kende die haar wilde helpen met de stichting ‘Mama Luv’ dacht ik direct aan Rose.

Inmiddels is Mandy Ladan genomineerd voor de Viva400 vanwege Mama Luv; waarbij Nederlandse moeders in plaats van om het zoveelste rompertje vragen om een geldbedrag waarvan in Uganda een kraampakket gekocht wordt. Rosewells doet al sinds 2010 ter plekke de inkopen en deelt de pakketten uit.

Rosewells en Mandy

Toen ik door de producenten van ‘De wereld rond in 80 dates’ benaderd werd om mee te helpen met een aflevering over Uganda dacht ik ook direct aan Rosewells. Ze kreeg in het Net5-prorgramma de belangrijke rol toebedeeld om de Nederlandse singles de ins en outs van de Ugandese mannen bij te brengen. Ondanks haar gebrek aan TV-ervaring bleek ze van het scherm af te spatten – aldus de regisseur destijds.

Intussen studeerde Rosewells af en werd verpleegster, waar ze lange dagen draaide in een privékliniek. Hier ontmoette ze dokter Gideon. Afgelopen zomer trouwde het stel.

Mandy nodigde hen uit om hun honeymoon in Nederland door te brengen, maar de Nederlandse staat stak daar een stokje voor: geen visum. Rosewells baalt er nog steeds van: “En dat terwijl ik al zes jaar bij mama Luv betrokken ben. In Uganda zorgen we altijd goed voor onze gasten, maar in Nederland ligt dat helaas anders.” De pasgetrouwden besloten om de huwelijksreis te verplaatsen naar Zuid-Afrika. Rosewells: “Binnenkort vragen we opnieuw een visum aan. Hopelijk wordt dan anders beslist.”

Oscar Semawere

Eén van de Ugandezen die ook meedeed aan het al eerder genoemde TV-programma was Oscar Semawere; manager van een regionale vliegtuigmaatschappij en erelid van de door kolonialen gestichte golfclub van Entebbe. Niet veel eerder was ik hem tegen gekomen, en het leek hem leuk om mee te doen aan het Nederlandse programma. “Waarom niet? Het is altijd leuk om nieuwe uitdagingen aan te gaan,” aldus de ondernemende Semawere. De TV-ploeg filmde hoe hij zijn Nederlandse ‘date’ ophaalde in zijn sportwagen en mee nam naar de golfclub. Tot zijn eigen verbazing schopte Oscar het tot de finale van deze datingshow, waardoor hij voor drie dagen naar Nederland mocht komen op uitnodiging van de producent. Visum geen probleem.

Maar toen hij later nog een keer naar Nederland wilde komen, deze keer omdat hij zakelijke mogelijkheden zag, kreeg hij gèèn visum. In een Nederlandstalig document stond hoe hij hiertegen in beroep kon gaan, wat hij – na een beetje vertaling door mij – prompt deed.

Oscar Semawere

Een paar weken later klopte Oscar op een avond bij ons thuis in Uganda aan. In zijn handen een document in het Nederlands van 6 A4tjes. “Eindelijk, een reactie!” riep hij enthousiast. “Wil je voor mij de excuses lezen en kijken wanneer ik alsnog naar Nederland mag?” Maar tijdens mijn on-the-spot vertaling betrok zijn gezicht steeds verder: niks excuses en alsnog een visum: er veranderde helemaal niets aan deze beslissing. Dat Oscar in zijn paspoort al visa had staan van India, Rusland, China én Brazilië was volgens de ambassade geen enkele reden om tot ons land toe te laten. Dit waren immers geen ‘Westerse’ landen. Oscar was furieus en kijkt nog steeds met teleurstelling terug. Voor hem geen tweede poging: “Als Nederland mij niet als bezoeker wil hebben dan ga ik toch gewoon elders op de wereld zaken doen?”

Eerder dit jaar kreeg Semawere, inmiddels een official bij de golfbond, wèl een visum om naar het Verenigd Koninkrijk af te reizen.

Afkeer van Europa

Nederland moet het visumbeleid eens onder de loep nemen. Vanuit een krampachtige angst dat mensen illegaal in ons land willen verblijven worden ook de meest wel welwillende Afrikanen keihard de deur gewezen. Mensen die Nederland een warm hart toedragen lopen tegen een muur aan en druipen gedesillusioneerd af.

Dit is de slechts denkbare promotie van de BV Nederland.  

Arne Doornebal schrijft voor Oneworld. Hij woonde en werkte 6.5 jaar in Uganda en Zuid-Sudan. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons