Achtergrond

Journalist in Bolivia moet op tenen lopen

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Bolivia kent geen officiële opleiding voor journalisten. Er zijn wel communicatieopleidingen, maar journalistiek is slechts een klein onderdeel is van het curriculum. Volgens sommige analisten tast dat de kwaliteit van de pers aan. Een rondgang langs journalisten en onderzoekers over de staat van de journalistiek in Bolivia.

[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”15631″,”attributes”:{“style”:”float: right;”,”class”:”media-image media-element file-media-original”}}]]“Journalisten leren het vak al doende, maar ze hebben geen methodologie, dus heb je veel slechte journalistiek. Vooral de afgelopen jaren is de geloofwaardigheid van de journalistiek gedaald bij het publiek”, vertelt Javier Castaños van het in La Paz gevestigde Fondación para el Periodismo (FPP, Stichting voor Journalistiek). Om het niveau van de journalistiek te verhogen geeft de FPP trainingen, waarvan een aantal is gefinancierd door het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Negatief
Journalist Melissa Revollo van de krant Opinión heeft onlangs aan zo’n workshop meegedaan. Een van de problemen voor journalisten is volgens haar een gebrek aan toegang tot overheidsinformatie. Wie voor een krant werkt die kritisch is op de regering, wordt niet gehoord bij een verzoek om documenten of interviews. En de linkse president Evo Morales laat zich vaak negatief uit over de pers.

Die polarisatie tussen pers en regering komt niet uit de lucht vallen, vertelt de Nederlandse Bolivia-expert Ton Salman tijdens een gesprek in La Paz. Salman doet voor de Vrije Universiteit onderzoek naar democratie en participatie in Bolivia. “De eerste paar jaar van Morales’ presidentschap was de pers sterk anti-Evo. Hij werd voortdurend demagogisch weggezet, ook met leugens. Maar de reactie van Evo was dan weer: ik zet een eigen krant op. In die krant, Cambio, staat het ene jubelverhaal na het andere”, aldus Salman.

Op de tenen
Het is niet zo dat er in Bolivia totaal geen vrijheid van meningsuiting is, zegt Rolando Telleria, hoofd van de faculteit Politicologie aan de Universiteit Mayor de San Simón in Cochabamba. “Koop een paar kranten en je ziet dat je kunt zeggen wat je wilt. Persvrijheid bestáát in Bolivia”, aldus Telleria. Journalist Revollo nuanceert die opmerking. “Ja, er is persvrijheid, maar we moeten wel op onze tenen lopen. De media worden vaak gezien als tegenstanders van de regering, terwijl we gewoon de realiteit proberen weer te geven”, zegt Revollo. Haar collega Jackeline Rojas, van dagblad Los Tiempos, zegt: “Wij journalisten worden vaak beschouwd als leugenaars.”

Het wantrouwen jegens journalisten is onder sommige Bolivianen groot, zegt Eddie Avila, die schrijft voor het internationale blog Global Voices. “De regering heeft een houding van automatisch wantrouwen van de pers. Dat vertaalt zich naar de straat”, vertelt blogger Avila in Cochabamba, waar in 2010 een groep journalisten werd aangevallen tijdens het verslaan van een demonstratie. Volgens Freedom House, dat persvrijheid wereldwijd beoordeelt, komen dergelijke aanvallen  steeds vaker voor. De organisatie geeft Bolivia al enkele jaren het stempel ‘gedeeltelijke persvrijheid’. Verslaggevers Zonder Grenzen zet het Latijns-Amerikaanse land op de jaarlijkse persvrijheidsindex met Kirgizië op een gedeelde 108e plaats (van 179).

De FPP begint een officiële journalistenschool, met vier verschillende opleidingen waaronder een master-programma. Als er zich geen vertragingen voordoen met vergunningen, dan hoopt de FPP volgend jaar de eerste studenten te verwelkomen.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons