Achtergrond

Brazilië is geen seksparadijs

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Adidas heeft de shirts, die het merk onlangs lanceerde in de Verenigde Staten, overhaast weer van de markt moeten halen, toen er protesten vanuit Brazilië kwamen. Embratur, het overheidsorgaan voor toerisme verklaarde namens voorzitter Flávio Dino "de toon ernstig af te wijzen": “Brazilië vecht ervoor om niet langer het imago van internationaal sekstoerisme af te geven. We zijn keihard bezig om Brazilië te promoten om zijn natuurlijke- en culturele rijkdommen. Dit soort seksuele boodschappen, waarbij het WK wordt toegeëigend, respecteert ons niet en wij accepteren dat niet.” Ook president Dilma Rousseff kondigde al via Twitter aan "klaar te zijn om het sekstoerisme te bestrijden tijdens het WK." "Ontoelaatbaar", zei de staatssecretaris ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, Aparecida Gonçalves, over de shirts.

Sekstoerisme
Leuk of niet, Brazilië is een van de landen die als bestemming voor sekstoerisme bekend staat. Naar schatting van het overkoepelend netwerk van ngos´ ter voorkoming en bestrijding van kinderarbeid, zijn in Brazilië jaarlijks ongeveer 100 duizend kinderen en jongeren actief in de seksindustrie (2012). Men vreest dat dat aantal tijdens het WK toeneemt. De prostitutiemarkt zelf denkt tijdens het WK zo'n 60 procent te groeien en investeert al in basiscursussen Engels voor de prostituees, zodat zij hun programma´s aan de buitenlanders kunnen toelichten.   

Beeldvorming
Het beeld van de sensuele Braziliaanse vrouw is diep geworteld in de beeldvorming over Brazilië. Het gaat terug naar de tijd van de kolonisatie, toen de Portugezen in de zestiende eeuw brieven naar huis schreven over de indianen, die zonder enige gène hun ‘schaamte’ lieten zien, zoals Pero Vaz de Caminha aan koning D. Manuel in 1500 schreef: ‘Ze lopen naakt, zonder enige afdekking. Hierin zijn ze van grote onschuld.’

Brazilië kreeg het etiket van aards paradijs opgeplakt, wat in de twintigste eeuw werd versterkt door figuren als de zangeres Carmen Miranda met tropische vruchten op het hoofd en de sambascholen met het sensuele carnaval en de flanerende Girl of Ipanema in de muziek van Tom Jobim.

Het zijn beelden die door de overheid zelf naar buiten werden gebracht, zo onderzocht Kelly Akemi Kajihara van economisch onderzoeksinstituut Fipe: “In de jaren ’70 en ’80 gebruikte Embratur de vrouw als basis voor hun propaganda-materiaal voor Brazilië, vaak zonder enige context. Hun lichaam is de attractie.”

Flyer
Dat beeld, door de Braziliaanse overheid naar buiten gebracht, is pas vanaf halverwege de jaren negentig aangepast, toen Embratur meer de nadruk is gaan leggen op de culturele en natuurlijke rijkdommen van Brazilië, zoals de steden en de natuurparken. In die periode zijn ook de eerste campagnes tegen sekstoerisme en seksuele uitbuiting van minderjarigen gestart. Voor het komende WK hebben internationale ngo´s (waaronder Plan Nederland), de Europese Unie en de Braziliaanse overheid de koppen bijeen gestoken om een campagne tegen seksuele uitbuiting te lanceren. Toeristen krijgen bij vertrek naar Brazilië een flyer mee, waarin gewaarschuwd wordt dat seksueel misbruik van minderjarigen in het buitenland ook vervolgd wordt in eigen land.

Maar de beeldvorming pas je niet een twee drie aan, waarschuwt onderzoekster Kajihara over de shirts van Adidas: “De regering is van strategie veranderd. Maar het is lastig om een stereotype te veranderen. De shirts zijn een afspiegeling van hoe Brazilië nog altijd wordt gezien.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons