In de slums van Nairobi hebben veel mensen een hoge bloedruk. En in heel Kenya overlijden steeds meer mensen aan de gevolgen van kanker en hart- en vaatziekten. Er is nog weinig oog voor deze opkomende gezondheidsproblemen. De ‘donor darlings’ zijn besmettelijke ziekten als Hiv/Aids, Malaria en Tuberculose. De tweede OneWorld Live Health & the City ging over gezondheidsproblemen die steden zoals Amsterdam en Nairobi gemeen hebben.
Wereldwijde gezondheid krijgt weinig aandacht in het Nederlandse beleid. En dat terwijl grensoverschrijdende gezondheidsproblemen, zoals antibiotica-resistentie, steeds belangrijker worden. Op Wereldgezondheidsdag presenteerde Kaleidos Research het rapport ‘Health has no borders’ en een filmpje dat in één minuut laat zien hoe onze gezondheid samenhangt met andere delen in de wereld. Op 27 mei vond een afsluitend event plaats 'Health & the City' in Pakhuis de Zwijger.
Nederlanders hebben oog voor gezondheid buiten de grens
In een tijd dat de kranten bol staan met berichten over de betaalbaarheid van de zorg in Nederland, zou je misschien verwachten dat Nederlanders vooral oog hebben voor gezondheidsproblemen in eigen land. Niets is minder waar. Volgens Nederlanders is toegang tot gezondheid het grootste wereldwijde gezondheidsprobleem. Het was één van de verassingen van de global health quiz op OneWorld Live Health & the City. “Jullie zijn veel te cynisch!” grapte gespreksleider Ikenna Azuike.
We moeten verder kijken dan catastrofes als Rana Plaza en ebola
Als er één ding op de bijeenkomst duidelijk werd, dan is het wel dat gezondheidsproblemen als hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en kanker steeds belangrijker worden en dat we overal ter wereld met vergelijkbare gezondheidsproblemen te maken hebben. Het Nederlandse beleid én Nederlandse organisaties die zich op gezondheid richten hebben nog weinig aandacht voor deze opkomende gezondheidsproblemen. Dat geldt overigens niet alleen voor Nederland. Ziekten als Malaria, HIV/ Aids en Tuberculose zijn de internationale ‘donor darlings’, zo stelde onderzoeker Benson Mulemi via een skypeverbinding vanuit Nairobi.
Volgens Mulemi moet er veel meer aandacht voor deze gezondheidsproblemen komen. We moeten verder kijken dan catastrofes als Rana Plaza en Ebola en ook oog hebben voor de slachtoffers die er dagelijks vallen als gevolg van wereldwijde ongelijkheid op het gebied van gezondheid, vulde Cristina Valencia (Scientific Instiute of Global Heath), aan.
Kanker in Kenia
In Kenya sterft ruim 80 procent van de mensen bij wie kanker is geconstateerd. "Did you really say 8- 0 percent?" checkte Ikenna voor de zekerheid. "Yes, even more than 80 percent" antwoordde Mulemi. Dat komt omdat de ziekte niet wordt erkend, vaak onzichtbaar blijft en doordat mensen de kosten van een behandeling niet kunnen betalen. Ook is er onvoldoende materieel en specialisten. Kenia heeft nog geen vijftien oncologen in het hele land. Onder Afrikaanse vrouwen is baarmoederhalskanker samen met borstkanker de belangrijkste vorm van kanker. In Nederland kan de ziekte in veel gevallen voorkomen of behandeld worden omdat vrouwen er vroeg bij zijn. In Kenia zijn de meeste vrouwen te laat voor een behandeling. Ook denken veel mensen die weten dat ze kanker hebben, dat het toch een hopeloze zaak is. Bovendien zijn de kosten voor behandeling zo hoog dat dit een zware wissel trekt op hele gezinnen en zo voor grote armoede kan zorgen, zo stelde Jan-Willem Scheijgrond van Philips.
Chemische stoffen die onze hormonen verstoren
Een heel ander gezondheidsprobleem dat grotendeels onzichtbaar blijft en nauwelijks bekend is, zijn chemische stoffen die onze hormonen verstoren. Ella Weggen van Wemos kwam met haar boodschappenmandje naar Pakhuis de Zwijger. Hormoon-verstorende stoffen zitten in allerlei producten van bodylotion, en kassabonnen tot een blikje bonen. Ze kunnen tot verschillende klachten leiden en zijn vooral voor zwangere vrouwen en (ongeboren) kinderen gevaarlijk. Daarom worden zwangeren in Frankrijk en Zweden ook voor de gevaren gewaarschuwd. “Waarom gebeurt dat niet in Nederland?“ vroeg Weggen zich af. Overal ter wereld komen hormoonverstorende chemische stoffen voor, terwijl we steeds beter weten wat de schadelijke effecten zijn. Die stoffen moet je dus reguleren en daar moet de overheid een belangrijke rol in spelen; voor consumenten is het veel te ingewikkeld om deze stoffen te mijden.
On a positive note…
Al die gezondheidsproblemen; je zou er somber van worden. Ikenna Azuike was op zoek naar wat lichtpuntjes en een hoopvol slot van de bijeenkomst. Jan-Willem Scheijgrond heeft zijn hoop op de nieuwe duurzaamheidsdoelen gevestigd. Als er straks in Addis Abeba op de VN-conferentie over financiering van de nieuwe doelen, goede afspraken komen, dan krijgen we nieuwe doelen die gericht zijn op een gezond leven in plaats van een ‘doden-agenda’, zoals de millenniumdoelen. Ook stelt Scheijgrond dat een ziekte als baarmoederhalskanker deels te voorkomen, goed op te sporen én goed te behandelen is.
Sommige inwoners uit Glasgow hebben een lagere levensverwachting dan mensen uit Bangladesh
Leren van onderzoek en andere landen
Het rapport ‘Health has no borders’ dat in het begin van de bijeenkomst centraal stond kan helpen om meer aandacht voor het onderwerp in Nederland te krijgen. Marco Gerritsen van het ministerie van Buitenlandse Zaken was blij met het rapport omdat het helpt om deze onderwerpen aan te kaarten. Het rapport stelt dat Nederland geen mondialegezondheidstrategie heeft, zoals Zweden of het Verenigd Koninkrijk. Daar zou Nederland van kunnen leren.
Marja Esveld van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport beaamde dat landen onderling veel informatie kunnen uitwisselen en dat we ook van armere en opkomende landen kunnen leren. Zoals Steven van de Vijver van het Amsterdam Health and Technology Institute ook stelde: in Nederland zijn er ook grote gezondheidsverschillen enn uitdagingen. En, zo vroeg hij: "Wist je dat mensen in sommige wijken in Glasgow een lagere levensverwachting hebben dan mensen in Bangladesh?" Kortom: als het om gezondheid gaat dan vervagen grenzen en moeten we veel meer met een wereldwijze blik leren kijken.
Lees ook de blogreeks Overal Gezond met bijdragen van Jan-Willem Schreijgrond, Marco Gerritsen, Benson Mulemi en Ella Weggen.
[[{“fid”:”37077″,”view_mode”:”default”,”fields”:{“format”:”default”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“style”:”height:72px; width:581px”,”class”:”file-default media-element”}}]]
