Thuisbevallende vrouwen zijn geen gekke henkies

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Dat wij in Nederland de thuisbevalling promoten – daar snapt de Ugandese verloskundige Esther Madudu niets van. Ze lacht om de romantische gedachten die wij Westerse vrouwen zouden hebben over de ‘natuurlijke’ manier waarop Afrikaanse vrouwen zouden bevallen. “Jullie hebben maar geluk, met zoveel spullen en begeleiding”, tekent Lonneke van Genugten uit haar mond op.

Appels met peren
Ik twijfel geen moment aan de kunde waarmee Madudu haar werk in haar eigen regio doet, maar appels laten zich nu eenmaal moeilijk met peren vergelijken. Vanuit haar perspectief lijkt de thuisbevalling wellicht een achterlijke gruwel. Maar heeft Van Genugten haar ook verteld over ons goede vervoer, het schone water, de betrouwbare elektriciteitsvoorziening, de ziekenhuizen in de buurt, en vooral: over de goed opgeleide verloskundigen die deze laagrisicobevallingen thuis begeleiden?

Vanuit haar perspectief lijkt de thuisbevalling wellicht een achterlijke gruwel

Mijn vermoeden is van niet. Het lijkt er op dat Van Genugten het interview met Madudu aangrijpt om haar eigen standpunt over de thuisbevalling kracht bij te zetten. In een eerder opiniestuk maakte Genugten meer duidelijk wat ze van de malle wens tot bevallen op de ‘natural way’ vindt. ‘De Nederlandse vrouw wil terug naar haar oerkracht’, schrijft ze daarin. “Veilig omringd door artsen en verloskundigen is haar stiekeme ideaal een bevalling the natural way. Zonder infuus, hartslagsensoren of vacuümpompen. Op het ritme van de djembé je kind ter wereld brengen.”

Volgens Madudu en Van Genugten riskeren we met deze geromantiseerde nonsens het leven van moeder en kind. Die stelligheid zou wellicht nog opgaan in Afrika (hoewel hospitalisatie ook daar zeker geen oplossing is tegen de torenhoge moeder- en babysterfte) maar de realiteit in Nederland is totaal anders: een recente meta-analyse van meer dan een half miljoen bevallingen laat zien dat moeder en kind net zo veilig zijn binnen de muren van hun eigen huis, als binnen die van het ziekenhuis. Anno 2015 bevalt nog geen zestien procent van de Nederlandse vrouwen thuis, een cijfer dat elk jaar verder daalt. Als er al sprake is van actieve promotie, dan is het een ronduit belabberde. Pleiten voor keuzevrijheid is wezenlijk anders dan het promoten van één van die keuzes.

Het lijkt er op dat Van Genugten het interview met Madudu aangrijpt om haar eigen standpunt over de thuisbevalling kracht bij te zetten.

En dan die hoge babysterfte (die overigens elk jaar verder daalt) die tegenstanders standaard in het thuisbevallingshok gooien. Sterftecijfers tussen verschillende Europese landen laten zich immers niet zo maar met elkaar vergelijken. Zo telt Nederland de babysterfte vanaf 22 weken mee, inclusief de zwangerschapsafbrekingen naar aanleiding van screening op het syndroom van Down. Andere landen tellen pas vanaf 24 of 28 weken, en/of nemen de zwangerschapsafbrekingen niet mee in hun cijfers. Daarnaast hebben Nederlandse artsen tot voor kort een zeer terughoudend behandelbeleid gevoerd ten aanzien van extreem vroeggeboren baby’s. Hierdoor ligt onze sterfte in de eerste week na de geboorte hoger dan in andere landen. En juist bij die vroeggeboorte liggen de meeste problemen. De overlevingskansen van de vroeggeboren baby’s hebben alles te maken met de medische behandelingsmogelijkheden en de toepassing daarvan door de kinderarts na de bevalling. Baby’s die in Nederland niet koste wat kost in leven worden gehouden (als ze heel erg ziek zijn), sterven in de eerste week na de bevalling. In landen waar intensief behandeld wordt, zal een groot aantal van deze baby’s alsnog in de eerste maanden na de bevalling overlijden. Deze cijfers zijn dan niet terug te zien in de statistieken van de perinatale sterfte. Ook deze methode ‘verlaagt’ de babysterfte, maar alleen statistisch, niet in werkelijkheid.

Waxinelichtje
Zijn wij gekke henkies om iets als thuisbevallen in stand te willen houden? Nee, alles behalve dat. Iedere vrouw heeft het fundamentele recht zelf te kiezen waar en met wie ze bevalt. Die wens degraderen tot het ritme van een djembé, een variant op het veel gebruikte symbolische waxinelichtje, is een grote onderschatting van de betekenis van een bevalling op het leven van een vrouw. We weten uit onderzoek dat een negatieve bevallingservaring leidt tot een grotere kans op angst en op gevoelens van falen, en meer kans op een postnatale depressie en zelfs een posttraumatisch stresssyndroom (ptss). Minstens tweeduizend vrouwen lopen jaarlijks ptss op na een traumatische bevalling. Zelf bepalen hoe, waar en met wie je bevalt gaat niet om geneuzel in de marge, niet om knusheid en het zachte licht van kaarsjes op het nachtkastje, het gaat om de fundamentele behoefte van iedere vrouw om zeggenschap te hebben over wat er met haar eigen lijf gebeurt.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons