Hoe definieer je een familie? Dat is een politiek en religieus beladen vraag, die onderwerp is van verhitte discussies tijdens onderhandelingen over de post-2015 ontwikkelingsagenda in New York, deze laatste dagen van juli. Rineke van Dam is erbij en doet voor OneWorld Love verslag.
'Is een familie een getrouwde man en vrouw met kinderen? Of kan het ook een alleenstaande moeder met haar kind zijn, of een al dan niet getrouwd homostel met of zonder kinderen? Het is een bron van langdurende discussies tussen overheden, en controversiële resoluties bij de Verenigde Naties. Hoewel wij in Nederland liberaal denken over de ‘hoeksteen van de samenleving’, is de samenstelling ervan voor veel andere landen en religieuze organisaties heilig. Terwijl deze laatste groep pretendeert op te komen voor de armste en meest zwakke mensen in de samenleving, versterkt hun familie-terreur juist onderdrukking, geweld en discriminatie.
Desalniettemin dreunt de familie-terreur door
VN Resolutie
Begin juli vond een zeer pijnlijke doorbraak plaats tijdens de Mensenrechtenraad in Geneve. Twaalf landen (Bangladesh, Wit-Rusland, China, Ivoorkust, Egypte, El Salvador, Mauritanië, Marokko, Qatar, Russische Federatie, Saudi Arabië en Tunesië) die zich ‘vrienden van de familie’ noemen, diende een resolutie in met een beperkte definitie. Pogingen van oa Nederland om de definitie op te rekken werden slim geblokkeerd. Tot onze grote teleurstelling lukte het voldoende stemmen te mobiliseren en werd de resolutie zonder cruciale aanpassingen aangenomen.
Je kunt je natuurlijk afvragen wat de invloed van een dergelijk resolutie is. Er zijn ook positieve ontwikkelingen, bijvoorbeeld de Mensenrechtenraad nam diezelfde sessie ook resoluties aan die rechten van individuen en specifiek vrouwenrechten verdedigen (zie hier de blog van 6 juli). Desalniettemin dreunt de familie-terreur al deze maand door. In New York, bij de Verenigde Naties (VN), komen namelijk in juli de onderhandelingen voor een nieuwe ontwikkelingsagenda na de Millenniumdoelen tot een climax. In dat document, de zogenaamde Post-2015 ontwikkelingsagenda, is in juli meteen na het aannemen van de controversiële resolutie een paragraaf opgenomen die puur is gewijd aan ‘de familie’. Wanneer de VN lidstaten van 20-31 juli hun hoofden breken over de laatste onderhandelingen, zal deze paragraaf dan ook één van de splijtzwammen zijn.
Het is cruciaal dat de rechten van individuen, ongeacht geslacht, leeftijd, seksuele voorkeur, inkomen of wat dan ook, altijd bovenaan staan
Families
Het moet natuurlijk duidelijk zijn dat er in principe niets tegen families is. Families bieden steun, zijn van belang voor opgroeiende kinderen en hebben breder invloed op sociaaleconomische ontwikkeling van gemeenschappen en landen. Echter kan een familie ook de plek zijn waar geweld plaatsvindt – denk aan huiselijk geweld of kindermisbruik – en een bron van discriminatie zijn – bijvoorbeeld wanneer homostellen niet geaccepteerd worden. Daarom vinden wij het cruciaal dat de rechten van individuen, ongeacht geslacht, leeftijd, seksuele voorkeur, inkomen of wat dan ook, altijd bovenaan staan. Bovendien zouden we nooit moeten verwijzen naar ‘de familie’ maar naar ‘families’ omdat er in verschillende culturen en contexten verschillende samenstellingen van families bestaan.
Westers en 'anti-traditie'
De zogenaamde ‘vrienden van de familie’ zetten argumenten voor een meer liberale interpretatie van families weg als westers en 'anti-traditie'. Het is toch uiterst ironisch dat deze 'vrienden' hun ogen kunnen sluiten voor kindermisbruik, gedwongen kindhuwelijken en eerwraak, en zonder blikken of blozen de familie als heilige hoeksteen blijven neerzetten. Ik zal echter niet achteroverleunen totdat elke individuele steen zal tellen!'
