Funky Junk maakt van plastic tassen, die overal tussen het afval te vinden zijn op de straten van Cambodja; bruikbare producten zoals laptoptassen, lectuurmanden en veel meer. Hiermee zorgen oprichters Marc Lansu uit Eindhoven (42) en zijn Britse vrouw Debbie Watkins (48) voor schonere straten in Cambodja.
One World sprak met Marc Lansu en Katja van Dien (45), coördinator van Funky Junk.
Hoe is Funky Junk tot stand gekomen?
Marc: “ Ik ontmoette Debbie in 2000 in Cambodja, en we besloten kort erna om samen verder te reizen door Azië. Na onze terugkomst in Cambodja zijn wij in 2001 getrouwd, kregen we twee kinderen, Jared (15) en Connor (11), en hebben we de non-profit reisorganisatie Carpe Diem opgezet in Cambodja. Wij hadden ondertussen een sterke band met het land opgebouwd, in het bijzonder omdat onze oudste zoon uit Cambodja is geadopteerd.
Het idee voor Funky Junk ontstond in 2005 eigenlijk door al onze reizen in Azië. Debbie en ik hadden het er vaak over hoeveel plastic er wel niet op straat lag. Het plastic afval was niet alleen een probleem in grote steden, maar ook op het platteland. Wij besloten dat we in Cambodja met een oplossing wilden komen voor dit probleem, en met deze gedachte is Funky Junk ontstaan."
Hoe ziet jullie onderneming er uit? Wat doen jullie precies met plastic tassen?
Marc: “Debbie en ik zijn zelf begonnen met het experimenteren met plastic tassen, om te zien wat mogelijk was. We beseften bijvoorbeeld dat niet elk type plastic tas geschikt is om te gebruiken. Sommige tassen zijn te dun om in elkaar te haken, en zwarte plastic geeft na een tijdje af. We hebben amen met 2 Australische vrijwilligers, gekeken naar de arbeidsomstandigheden in Chamcar Bei, een dorpje in het zuiden van Cambodja, waar wij Funky Junk hebben opgezet. We hebben onder andere onderzocht hoe mensen hun geld verdienen. Veel mensen verdienen aan export van rijst, maar daarnaast ook met het verzamelen van blikjes en ander type afval. Plastic afval, en vooral tassen, zijn minder populair omdat het verzamelen ervan een hele vieze taak is. ”
“Wat onze samenwerking met de Cambodjanen erg makkelijk maakte was het feit dat Debbie en ik vloeiend Cambodjaans spraken omdat we al zes jaar in het land woonden. We konden daardoor in principe gelijk aan de slag met mensen die interesse hadden om voor ons te komen werken, en als er issues waren met bijvoorbeeld een manager, konden wij deze problemen zelf oplossen. ”
“Onze werkplek bevindt zich ook in Chamcar Bei, en momenteel werken er 15 mensen die acht uur per dag bezig zijn met plastic zakken. De worden uit het zuiden van Cambodja gehaald, waar mensen de tassen uit de afvalbergen halen. Nadat de zakken zijn verzameld worden ze met vrachtwagens naar de werkplek vervoerd, daar schoongemaakt, geknipt en gehaakt tot kleurrijke manden en laptoptassen. Nadat deze af zijn, worden ze naar de zuidelijke haven van Cambodja vervoerd van waaruit ze worden geëxporteerd naar onder andere Australië en Singapore. ”
Wat maakt Funky Junk een sociale onderneming?
Marc: “Een sociale onderneming bestaat voor vijfentwintig procent uit fondsen en voor vijfenzeventig procent uit opbrengsten van verkoop van diensten of producten.’’ Katja: “dit maakt het onderhouden van een sociale onderneming niet bepaald makkelijk, want in tegenstelling tot een goed doel dat donaties of subsidie krijgt, moet je zelf behoorlijk wat geld verdienen om een sociale onderneming staande te houden. Wij zoeken samenwerkingspartners voor de distributie van de tassen. Zo verzorgt de webshop More than Hip de distributie in Nederland en België." Marc: “Debbie en ik hebben met eigen inkomsten uit onze non-profit reisorganisatie deze pot aangevuld.’’
“Anders dan een normale business die voornamelijk gericht is op het maken van winst”, zegt Marc, “ is een sociale onderneming gericht op het oplossen van sociale problemen en tegelijkertijd de lokale bevolking te steunen door werkgelegenheid te creëren rondom deze problematiek. Naast het schoner maken van de straten, zijn er ook zo’n honderdtachtig mensen die leven van de activiteiten van Funky Junk. Doordat de vaders en moeders in gezinnen nu een goed inkomen hebben, hoeven hun kinderen niet meer te werken en kunnen ze tegenwoordig allemaal naar school. Dit was vier jaar geleden zeker niet het geval.’’
“Een ander verschil is dat de woon- en werkomgeving van mensen schoner is dan vroeger. Vroeger werd afval zonder pardon op straat gegooid, maar nu beseffen mensen dat het beter is om alles schoon te houden, zo voorkomen ze tropische ziektes als knokkelkoorts en malaria. Mensen op de werkplek verzamelen nu zelf ook plastic tassen omdat ze weten dat ze er geld mee kunnen verdienen. Verder hebben wij op de plek waar de producten worden gemaakt, douches gebouwd zodat de mensen zichzelf en eventueel hun baby die ze soms meenemen, schoon kunnen houden.’’
Wat zijn jullie verdere plannen wat betreft uitbreiding?
Marc: “Funky Junk is van plan om komend jaar een centrum op te zetten in Bangladesh. Wij hebben al anderhalf jaar in Bangladesh gewoond, dus wij kennen de mensen en cultuur een beetje. Ik heb gemerkt dat vrouwen in Bangladesh als minderwaardig worden behandeld. Funky Junk kan voor deze vrouwen veel betekenen qua inkomen en bescherming op werk.’’
