Varkens slachten met geweten

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

“Je staat er heel rustig bij”, merkt Voordouw op. Hij weet niet dat ik deze afspraak al drie maanden heb uitgesteld. Ik zag er echt tegen op. Maar hij heeft gelijk, het valt inderdaad mee. De varkens gillen niet. Ze kijken enkel een beetje onnozel naar hun lotgenoot die dood naast hun neer valt. “Ze vinden het belangrijk dat ze bij elkaar blijven, het zijn kuddedieren. Als ik een varken in z’n eentje naar de slachtruimte zou begeleiden, wordt hij helemaal gek.”

Steeds meer mensen zijn bezig met hun eten: waar komt het vandaan? Wat is ermee gebeurd? Wat voor leven hebben de dieren gehad? En als de portemonnee het toe laat, koopt men vlees met het ‘biologisch’ of ‘beter leven’ keurmerk. Of van een lokale boer. Ondanks dat de consument van alles wil weten over dierenwelzijn en de leefomstandigheden van het beest, staat men minder stil bij het slachtproces. En dat terwijl slachthuizen slecht in het nieuws zijn geweest. Denk aan E. coli, de poepbacterie die op vlees werd aangetroffen. Of de omstreden verdovingsmethode van varkens met CO2-gas. Dit gas irriteert de slijmvliezen, hetgeen paniek en stress kan veroorzaken bij dieren. 

Zachte dood
Veel slachterijen zijn niet dol op pottenkijkers. Bij varkensslachter Voordouw ben ik daarentegen welkom. Zijn bedrijf bevindt zich in Rietveld, bij Woerden in het Groene Hart. Als kleinschalige slachter werkt hij met een 'vriendelijkere' optie om te sterven: elektrocutie. Dit is voor het varken de kortste weg naar de varkenshemel. “Ik probeer me in het dier te verplaatsen. Ik vind dat ik op een goede manier slacht, ik kan ze recht in hun ogen aankijken.”

Zo laat Voordouw – in tegenstelling tot grotere slachterijen – het vee bij aankomst minstens een nacht overnachten in zijn stal, om bij te komen van de  stressvolle transportrit. Tegelijkertijd wordt er heel bewust met de dieren omgegaan en gekeken naar hun gedrag bij aankomst. Varkens zijn kuddedieren. Daarom worden de koppels bij elkaar gezet en vervolgens wordt er azijn over de nekken van de varkens gegooid, zodat elk dier hetzelfde ruikt. “Dan neemt hun territoriumdrift weg en is er binnen een half uur rust”, legt Voordouw uit.

“Na een elektrische shock staat het varken nooit meer op.” 

Calimero-slachter
Per week worden er zo’n dertig a vijfendertig varkens bij Voordouw geslacht. Bij grote slachterijen gaat het om zo’n vijf- tot tienduizend varkens per dag. Voordouw is dus een piepkleine speler.

Hij heeft het slachten met de paplepel ingegoten gekregen. Toen hij acht was, hielp hij zijn vader al met het schoonmaken van de beesten na het slachten. Hij is de vijfde generatie slachter in zijn familie. Verder is hij geïnspireerd door een slachterij in Canada, waar hij een periode verbleef en zijn ‘azijntruc’ leerde. Volgens Voordouw zijn ze daar nog meer met dierenwelzijn bezig dan hier.

De filosofie achter Voordouws slachtidee is simpel: creëer zo min mogelijk leed en stress voor de dieren: “Zo lang ze leven, wil ik ze zo min mogelijk belasten.” In de praktijk uit zich dat onder meer in véél minder slachtingen per week dan in andere slachterijen. 

De laatste adem 
Terug naar het slachten zelf. Ik zie de varkens per vijftal binnenkomen in de slachtruimte. Daar worden de nekken natgespoten met een tuinslang. Dit is voor een betere geleiding van de elektrische shock, zo sterven ze het snelst. Daarna krijgen ze de dodelijke shock: een stroomvork die afgestemd is op 220 Volt en 300 Ampère wordt in de nek van het beest gezet. Deze valt binnen twee seconden weg. Klinisch dood, of wel hersendood, is het varken dan.

“Na een elektrische shock staat het varken nooit meer op.” Dat heeft Voordouw geleerd op een dierenwelzijnscursus. Eenmaal neergevallen wordt het varken nog stuiptrekkend – veroorzaakt door onwillekeurige spieren waar het hart en de hersenen geen controle over hebben – omhoog gehesen. Vervolgens wordt de slagader bij de keel doorgesneden en opgevangen met een emmertje dat volstroomt met bloed. Dat moet zo snel mogelijk uit het lichaam, want bloed bederft het vlees. Soms wordt het opgevangen voor de worstmakerij die er bloedworst van maakt.

Beter vlees kost 50 cent extra
Dierenwelzijn is een steeds belangrijker issue voor de consument. En dus ook voor de producent. Volgens Voordouw is het ook te proeven. Want hoe minder stress het dier heeft gehad, hoe malser het vlees. Maar ja, daar hangt natuurlijk een prijskaartje aan. Zo ligt de prijs bij Voordouw tussen de 40 tot 60 euro per geslacht varken. Sommigen slachten al voor 20 euro per varken. Ter verduidelijking: aan een gemiddeld geslacht varken hou je vijftig kilo schoon vlees over. Per kilo scheelt dat 50 cent. Drie keer raden dus van welke slachters de ‘kiloknallers’ komen. Gelukkig zijn de opdrachtgevers van Voordouw bereid om een stukje meer te betalen. Denk aan Brandt & Levie of Lindenhoff. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons