Achtergrond

Vluchtelingen: pionnen in de electorale strijd

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

'Geesteszieke Tineke Ceelen dient met geweld gestopt te worden', zegt anonieme Albert op twitter. Albert is niet alleen. Ik vind mezelf regelmatig terug als dankbaar doelwit van scheldpartijen, beledigingen en bedreigingen op social media. 

Albert vindt dat ik tegengehouden moet worden in mijn pogingen vluchtelingen hulp te bieden om te overleven en een nieuw menswaardig bestaan op te bouwen. Want, denken Albert en de zijnen, hun overleving zou wel eens ten koste kunnen gaan van ónze rijkdom, welvaart, stabiliteit en veiligheid. Met accent op ónze. 

De kloof tussen hen die er geen moeite mee hebben vluchtelingen dobbernegers en gelukzoekers te noemen, en zij die vinden dat iedereen recht heeft op veiligheid, een toekomst en wellicht zelfs geluk, groeit met de dag. Van een debat is nauwelijks sprake, de toon wordt snel hard en niet zelden ronduit agressief als de discussie over vluchtelingen gaat. 

De reden is simpel: ze komen naar ons toe, de vluchtelingen. Naar Europa

Toen ik in 2003 aantrad als directeur bij Stichting Vluchteling, was het een hele prestatie als je een vluchtelingencrisis in de media onder de aandacht kon brengen. Eigenlijk interesseerde het nauwelijks iemand als er duizenden mensen op de vlucht sloegen voor oorlog en geweld, in Soedan, Liberia of de Centraal Afrikaanse Republiek. Hoe anders is dat nú, 12 jaar later. Nagenoeg dagelijks zijn er schreeuwende krantenkoppen of alarmistische televisie-items over vluchtelingen. De reden is simpel: ze komen naar ons toe, de vluchtelingen. Naar Europa. 

Aantal-technisch kan ik kort zijn. Vergeleken bij de aantallen vluchtelingen die arme landen als Kenia, Jordanië, Irak of Pakistan opvangen, gaat het nergens over. In 2014 zochten zo’n 560.000 vluchtelingen, vooral uit landen als Afghanistan, Eritrea en Syrië een veilig heenkomen in Europa. Daarvan kwamen nog geen 25.000 vluchtelingen naar Nederland. Er streken vorig jaar 9.000 Syriërs in ons land neer. Vergelijk dat eens met de ruim 1,2 miljoen die in Libanon worden opgevangen en daar ondertussen 20 procent van de bevolking uitmaken. 

In andere tijden, denk aan de oorlog op de Balkan, kwamen veel grotere aantallen mensen naar Nederland toe. 

Niemand stopt de Alberts, de Alberts stoppen de redelijkheid, humaniteit en doodgewoon fatsoen

Natuurlijk is er nu de economische crisis, waardoor voorzieningen werden uitgekleed of afgeschaft. Niet behulpzaam voor het draagvlak voor de opvang van mensen die volledig afhankelijk zijn. 
Maar die crisis is niet alles verklarend. Minstens zo'n grote rol in de scherp toegenomen polarisatie in het vluchtelingendebat is het totale gebrek aan leiderschap en visie op politiek niveau. Vluchtelingen, migratie, humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking zijn pionnen geworden in de electorale strijd. Politici zijn bang voor hun herverkiezing, protesten verstommen snel. Want anders krijg je de Alberts van Nederland over je heen. Niemand stopt de Alberts, de Alberts stoppen de redelijkheid, humaniteit en doodgewoon fatsoen. 

'Migrantenhinder'
Deze week sprak David Cameron over 'een zwerm mensen' die de Middellandse zee oversteekt op zoek naar een beter leven. Eerder las ik het nieuwe woord 'migrantenhinder' op een nieuwssite en dit zijn slechts twee voorbeelden waarbij taalgebruik door politici en media polariseert en ontmenselijkt. 

Onze politici moeten zich als de drommel serieus buigen over oplossingen, hier én daar waar mensen op de vlucht slaan

Nog nooit, sinds de Tweede Wereldoorlog waren er zoveel mensen op de vlucht, meestal in eigen of buurland, en soms ook in Europa. Oplossingen voor de conflicten die de vluchtelingenstromen veroorzaken zijn niet in zicht. Ik geloof dat we aan de vooravond staan van een omvangrijke, langdurige vluchtelingencrisis die zich ook in toenemende mate af zal spelen binnen de grenzen van Europa. Het zou dan ook verstandig zijn als onze politici in plaats van tweespalt te zaaien, zich als de drommel serieus buigen over oplossingen, hier én daar waar mensen op de vlucht slaan. Dan wordt de discussie over de herverdeling van 30.000 bootvluchtelingen over Europa en passant een kleinigheidje. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons