“Onze doelstelling is om in alle grote bankenlanden ter wereld én in de opkomende economieën een bankwijzer op te zetten,” zegt Ted van Hees, Coördinator Fair Finance International bij Oxfam Novib. “Zo hopen we een ‘internationale race naar de eerlijke top’ te creëren. Op 9 december lanceren we in Japan onze eerste internationale bankwijzer. We zijn blij met dat land, want Japan is het derde grootste bankenland in de wereld. Ook zijn we blij met Frankrijk, eveneens een belangrijke speler in de bankenwereld.” De eerste twee opkomende economieën waar de bankwijzer gelanceerd wordt, zijn Brazilië en Indonesië.
De internationale eerlijke bankwijzers worden door lokale maatschappelijke- of consumentenorganisaties opgezet. In alle landen wordt via dezelfde methode gemeten hoe banken scoren op twaalf van te voren vastgestelde thema’s, zoals mensenrechten, klimaat en transparantie.
Indonesië
“De campagnes verschillen echter sterk per land,” vertelt Van Hees. “Zo zijn in Japan vrouwen tussen de 25 en de 35 een erg belangrijke doelgroep. Zij beheren veelal de bankzaken en zijn het meest veranderingsgezind. In Indonesië is mobiel bankieren heel gebruikelijk en is het dus belangrijk dat de Responsibank, de Indonesiche versie van de Fair Bank Guide ook mobiel toegankelijk is.”
“We hopen dat de landen veel van elkaar kunnen leren. De kunst is om verandering te bewerkstelligen langs verschillende wegen: via de dialoog met banken zelf, door druk van de consument, via de media en door de politiek, via regulering. De aandacht vast blijven houden, is een van de grootste uitdagingen,” zegt Van Hees.
Haalbaarheidsstudies
Met de zes landen waar de bankwijzer nu van start gaat, kun je nog niet spreken van een wereldwijde dekking van banken. Zwitserland, Duitsland India en Zuid-Afrika staan hoog op de wishlist van de bankwijzer, maar vooralsnog is het niet gelukt financiering daarvoor rond te krijgen. Verder worden er haalbaarheidsstudies gedaan naar het lanceren van bankwijzers in de grote bankenlanden, de Verenigde Staten, Groot Brittannië, en China en in opkomende landen in Zuid-Oost Azië, waaronder Singapore, Vietnam en Thailand.
In Nederland viert de Eerlijke Bankwijzer haar vijfde verjaardag. Naar eigen zeggen heeft het initiatief geleid tot verbeteringen in het beleid van banken op het terrein van maatschappelijk verantwoord ondernemen, en zijn banken verantwoorder gaan investeren. De resultaten de afgelopen vijf jaar zijn opgenomen in het rapport Vijf Jaar Eerlijke Bankwijzer, dat vandaag werd overhandigd aan minister Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking. De Eerlijke Bankwijzer is een initiatief van zes organisaties, waaronder Oxfam Novib en Amnesty International.
