Achtergrond

Snelweg door Boliviaanse Biesbos

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Van Groningen naar Parijs. 650 kilometer. Dat is de afstand die 2500 inheemse Bolivianen liepen om te protesteren tegen de plannen van president Evo Morales om een snelweg door het nationale park TIPNIS aan te leggen. De Boliviaanse overheid wil door de bouw van de snelweg de lokale economie stimuleren. Inheemse organisaties zien de snelweg als een aanslag op de natuur en daarmee hun traditionele leefwijze.

Sinds 2008 werk ik als trainer in een programma voor jonge inheemse leiders uit Zuid-Amerika. We steunen jongeren die via formele wegen willen protesteren tegen grote infrastructurele projecten in de Amazone. De snelweg door het park is zo’n project.

Schamel tentje
‘We zijn erg bezorgd over wat we achterlaten voor de volgende generaties’, zegt Adriana Saavedra. Adriana (24) neemt deel aan onze training en is één van de initiatiefnemers van de mars. Met haar ouders en zusjes woont ze in een klein dorpje in het beschermde natuurpark. Haar moeder is een vooraanstaande inheemse leider. Ook zij begon 15 augustus aan de erbarmelijke tocht van de Boliviaanse Amazone naar de op 4000 meter hoogte gelegen hoofdstad La Paz. Een rugzakje met kleren en schamel tentje zijnhet enige dat zij en haar moeder meenamen. Vol woede vertelt ze over haar ervaringen. “De omstandigheden waren verschrikkelijk. Dagenlang hebben we gelopen met weinig voedsel in onze magen. We kunnen niet geloven dat onze ‘eigen’ inheemse president ons heeft gedwongen om zo ver te gaan!’’.

Vooruitgang
Even de achtergrond. Door wegen, dammen en andere ‘megaprojecten’ te bouwen, willen de regeringen van alle Zuid-Amerikaanse landen de internationale handel stimuleren. Voor Brazilië is de weg in Bolivia bijvoorbeeld belangrijk om de havens in Chili sneller te kunnen bereiken. Voor Bolivia zou de weg een versterkte handelsrelatie met Brazilië en dus economische vooruitgang betekenen. De inheemse gemeenschappen zien dit juist als achteruitgang vanwege de grootschalige houtkap en de aanslag op de rijke biodiversiteit in het gebied.
Maandenlang heeft de mars Bolivia in zijn greep gehouden. Dagelijks waren er protesten van voor – en tegenstanders door het hele land. Eind september vielen zelfs tientallen gewonden toen de politie met wapenstokken op deelnemers aan de mars insloeg. Ze probeerden de mars tot een halt te brengen. Tevergeefs. Een week later werd de historische tocht weer hervat.

Vrijwillig lijden
Terug in La Paz. Een bleek opkomend zonnetje verwarmt langzaam de laatste overnachtingsplaats voor de deelnemers van de mars. Samen met een paar Boliviaanse vrienden heb ik geld ingezameld. We zijn nu in het tentenkamp om medicijnen uit te delen. Griep, uitputtingsverschijnselen en hardnekkige spierpijn. Eigenlijk kampt iedere deelnemer van de mars daarmee. Plots voel ik een uitzonderlijke gevoel van bewondering voor hen. Op het eerste gezicht lijkt het kamp op elk willekeurig vluchtelingenkamp. Toch is dit anders. Dit is vrijwillig lijden. De deelnemers zijn niet op de vlucht voor honger of geweld. Nee, ze zijn juist onderweg. Duizenden mensen hebben huis, familie en werk abrupt achtergelaten om gezamenlijk een boodschap af te leveren bij hun president. Die boodschap is duidelijk: ‘wij willen geen snelweg in onze achtertuin!’.

Helden
Als dank voor de medicijnen worden we uitgenodigd om met de groep naar La Paz te lopen. Bij aankomst staan over een route van 7 kilometer tienduizenden mensen om hun helden te verwelkomen. Leraren hebben de lessen abrupt gestopt en juichen met hun leerlingen de mars toe. Voltallige muziekkorpsen zijn uitgerukt en de doorgaans rustige Bolivianen gaan compleet uit hun dak. Adriana is zichtbaar geëmotioneerd door deze overweldigende ontvangst. Wat begon in de Amazone als een protest transformeert hier in La Paz tot een waar volksfeest. Een feest waarbij de Bolivianen het zeldzaam grote doorzettingsvermogen van een kleine groep vieren. Maar uiteindelijk is het juist de grote steun van het volk die president Morales doet buigen. Na een week van onderhandelingen wordt bekend dat de weg niet door het park zal worden aangelegd.
 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons