Achtergrond

De week van Went in tweets #67

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

dWvWiT#67 – Robert Went is econoom bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Hij werkt bij de WRR onder meer aan onderzoek en publicaties over 'de toekomst van werk' en 'middenklasse(n) onder druk', en twittert veel over economie en globalisering. Voor OneWorld selecteert en becommentarieert hij wekelijks zijn favoriete tweets. Uit zijn 184 tweets van afgelopen week zijn dit de 13 die je niet mag missen.

Griekenland hervormen doe je (niet) zo 
Afgelopen weken heb ik veel geschreven op deze plaats, op mijn website, en als co-auteur van een shortread bij RTL over de Griekse crisis, hoe daar mee omgegaan wordt, en de gevolgen voor de toekomst van Europa en de euro. Daarbij heb ik met name ook aandacht gevraagd voor de hervormingen die de troika de Grieken door de strot geduwd heeft. De complexiteit van economische processen wordt onderschat, en er blijkt bitter weinig geleerd te zijn van het debacle met structurele aanpassingen volgens de Washington Consensus en de Washington Consensus Plus in ontwikkelingslanden.

Dat kan en moet anders en beter, blijkt uit onderzoek en uit de praktijk in andere landen. Bescheidenheid over wat moet gebeuren en wat werkt in een land is cruciaal. Dat betekent kort samengevat: (1) Zeg niet tegen een land "Word net als wij, dan komt alles goed". Dus schrijf geen schot hagel met hervormingen voor, maar doseer op intelligente wijze. (2) Gebruik voor het tot stand brengen van een gesprek in het betreffende land over de grootste obstakels voor groei en hoe je die op kunt ruimen, een vorm van groeidiagnostiek (zoals o.a. ontwikkeld door Dani Rodrik en Ricardo Hausman van Harvard). (3) Neem niet de regels en instituties die wij hebben voor governance als norm voor wat overal zo snel mogelijk zou moeten gebeuren, maar zet in op good enough governance (zoals uitgewerkt door Merilee Grindle) in – in dit geval – de Griekse context. In ons WRR-rapport Minder pretentie, meer ambitie (2010), dat gaat over de toekomst van ontwikkelingshulp, hebben we hier veel over geschreven. Ter illustratie dit schema. 

IMF: waarvoor, en voor wie?
In ons land wordt aan de problematische kanten van de 'structurele hervormingen' die van Griekenland verlangd worden nog veel te weinig aandacht besteed mijns inziens door journalisten en economen, maar internationaal komt er wel meer aandacht voor. Governance-expert Ngiare Woods, waar ik al vaker interessant materiaal van las, schreef een werkelijk vernietigende kritiek op de aanpak van het IMF in de Griekse crisis met o.a. ook kritiek op de hervormingen. Eerder waren al fundamentele vragen gesteld over de rol van het IMF op de site van de Brusselse denktank Bruegel. En de internationaal vermaarde econoom Barry Eichengreen kwam met een voorstel voor een betere Griekse deal, waar o.a. in zit dat het té makkelijk en contraproductief is om een ongerichte berg hervormingen van een land te eisen. 

Corruptie bestrijden
Niet alleen voor Griekenland van belang is dit opiniestuk met een bredere scope van Harvard-econoom Ricardo Hausman, dat deze week verscheen. Over hoe ingewikkeld het is om corruptie effectief te bestrijden.

De euro ter discussie
De Griekse deal heeft overal in Europa en ook daarbuiten geleid tot een opleving van discussies over de toekomst van de euro. Dat heb ik in die mate nog nooit meegemaakt, en is wat mij betreft alleen maar toe te juichen.

Bij het opruimen van mijn werkkamer vond ik een boekje van Arjo Klamer uit 2014, dat ik toentertijd van zijn uitgever had gekregen. Dat had ik nog niet gelezen, maar heb ik nu toch maar even doorgenomen. Een aanrader voor wie nog even kort de geschiedenis van discussies over de gemeenschappelijke munt wil terughalen, inclusief zes scenario's voor de toekomst van de euro. Om over na te denken.

Ook de voormalige Barosso-adviseur Philippe Legrain vindt dat het hoog tijd is na te gaan denken over alternatieven voor de – mede door Nederland gedragen – "'Berlin Consensus', in which creditors’ interests come first and Germany dominates everyone else."

Pendule: robots en kunstmatige intelligentie (KI)
Op een gegeven moment kom je er achter dat veel discussies in golven verlopen, of als een pendule zijn. Dat is een vreselijke 'ouwelullen opmerking' die niet is bedoeld om een onbevangen blik op nieuwe ontwikkelingen te diskwalificeren, maar ik realiseer me steeds vaker dat economen nergens zoveel van kunnen leren als van de geschiedenis.

Over robots bijvoorbeeld. Die fascineren me al geruime tijd – sommige volgers van dit blog en van mijn tweets worden er doodmoe van – en ik schreef vorig jaar met Hella Hueck (RTL) een longread over robots, die de tand des tijds goed doorstaan heeft.

Bij de WRR doe ik mee aan een project over de toekomst van werk, en daarin richt ik me vooral op de gevolgen van robots en andere technologische ontwikkelingen voor de werkgelegenheid en voor de kwaliteit van ons werk. Afgelopen tijd heb ik aan heel veel gesprekken, bijeenkomsten en discussies over robots deelgenomen. Ik heb ook in een paar klankbordgroepen meegedraaid (van het CPB en van het Rathenau Instituut) en een aantal stukken over robots geschreven; die verschijnen in de WRR-verkenning over robots die we in december uitbrengen, in een robotspecial van tijdschrift De Psycholoog, en in de preadviezen van de Nederlandse economenvereniging KvS, die dit jaar over robots gaan. Ik heb bergen materiaal gelezen, en veel meningen en verwachtingen over robots en kunstmatige intelligentie (KI) gehoord, en ook zien veranderen – dat laatste ook bij mezelf.

Het is misschien een beetje saai, maar "the more you know, the less you know" geldt ook hier: hoe meer je te weten komt over technologische ontwikkelingen nu en in het verleden, des te moeilijker wordt het om er boude stellingen over in te nemen. Drie lezenswaardige stukken deze week waarin flink wat tegengas wordt gegeven tegen veelgehoorde claims over robots die straks al onze banen in gaan pikken, over KI die ons gaat domineren, en over het 'internet of things' waardoor alles anders wordt.

Sollicitatiegesprek

Blijf op de hoogte

Mijn persoonlijke website (met RSS-feed) vind je HIER.

Vanaf nu elke week een mailtje wanneer mijn nieuwe blogpost online staat? Opgeven daarvoor (en eventueel later weer opzeggen) kan HIER.

Je abonneren op de RSS-feed van dit blog kan ook HIER

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons